Δικηγορία ώρα μηδέν
Τι ποσοστά των Ελλήνων νομίζετε ότι θεωρεί "πολύ σημαντικό" τον εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας "ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας"; Το 89%, δηλαδή σχεδόν 9 στους 10! Η απάντηση αποτελεί έκπληξη αν σκεφτεί κανείς τις σφοδρές αντιδράσεις που προκαλεί οποιαδήποτε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση.
Αν η αντίστοιχη ερώτηση "για την αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού του Δικηγορικόύ επαγγέλματος" είχε τεθεί σε οποιονδήποτε δικηγόρο η απάντηση "ναι ανεπιφύλακτα" μπορεί και να έφτανε το 100% υπερ του εκσυγχρονισμού.
Τώρα το πως εξηγείται να "μη σηκώνεται ούτε δάκτυλο" σε γενικές συνελεύσεις και ολομέλειες, όταν τίθεται - ακόμα και ακροθιγώς - οποιοδήποτε θέμα που θίγει τα περίφημα "κεκτημένα" αναζητήστε το μαζί με άλλα περίεργα στο θαύμα της ελληνικής συντεχνίας, η οποία μακροημερεύει αυτοτροφοδοτούμενη από μια ιδιότυπη ιδεολογική τρομοκρατία, που ασκείται οριζοντίως και καθέτως σε οποιονδήποτε τολμήσει να αμφισβητήσει τα θέσφατα των συλλογικών οργάνων ή να διεκδικήσει το αυτονόητο.
Η προσκόλληση στα σίγουρα και η καχυποψία στα καινούργια εκδηλώνεται μαζικά και στρατευμένα εδώ και πολλά χρόνια στο χώρο του δικηγορικού συνδικαλισμού. Υπό το περίβλημα δε της προστασίας του πολίτη, σωρεύονται χρόνιες καθυστερήσεις στην άσκηση της δικηγορίας, οι οποίες υπό την πίεση του μνημονίου και της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας απαιτούν υιοθέτηση βίαιων λύσεων.
Τα θέματα είναι πολλά. Η διαφήμιση, τα γραμμάτια προείσπραξης, οι περιορισμοί της εδαφικότητας , η πολλαπλή έδρα, ο ΦΠΑ, η από 1.1.2011 εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, που καθιστά κάθε δικηγορικό γραφείο εν δυνάμει επιχείρηση, η απορρόφηση αποφοίτων μεταλυκειακής εκπαίδευσης - οι οποίοι μέσα από διάφορα "ζικ ζακ" βρίσκονται συνάδελφοι στο διπλανό γραφείο - η υποχρεωτική συνεχής εκπαίδευση για ποιοτική παροχή υπηρεσιών και η πιστοποίηση αυτής, η ανάπτυξη θεσμών εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, η περαιτέρω ανάπτυξη μοντέλων δικηγορικής συνεργασίας κ.α.
Ολα αυτά και άλλα καυτά θέματα, που ορίζουν το μέλλον 30.000 επαγγελματιών και προσδιορίζουν την ποιότητα απονομής της δικαιοσύνης στη χώρα, είναι θαμμένα στα πιο χαμηλά και ανήλια συρτάρια των δικηγορικών συλλόγων, ανασύρονται δε μόνο ως ανάθεμα και αφορμή για εκτός τόπου και χρόνου αποχές στις οποίες η πλειοψηφία των δικηγόρων σύρεται μέσα σε κλίμα σύγχυσης, αμηχανίας και οικονομικής δυσπραγίας.
Προφανώς όμως δεν φταίει για όλα ο δικηγορικός συνδικαλισμός. Είναι αλήθεια ότι όλους μας βόλεψε αυτή η "απραξία" αποτέλεσμα της προνομιακής μεταχείρισης που επιφυλάχτηκε στο επάγγελμα τα τελευταία 30 χρόνια.
Γι' αυτό αν εξαιρέσει κανείς τις λίγες δεκάδες των δικηγορικών εταιριών που έχουν περάσει σε άλλη ταχύτητα, διάγοντας τη δεύτερη ωριμότερη φάση του επαγγελματικού τους βίου, αλλά και κάποιες τεχνολογικές εξελίξεις σε επίπεδο νομικής πληροφορικής - που και αυτές απορροφώνται με μεγάλη καθυστέρηση - τίποτα ριζικό και ουσιαστικό δεν άλλαξε στο δικηγορικό τοπίο αυτά τα χρόνια.
Από τα λευκά "δικηγορικά καταστήματα" της δεκαετίας του '80, όπως λέγανε τα ισόγεια βαμμένα με αδιάφανο γαλακτερό χρώμα καταστήματα που καταλάμβαναν πολλά δικηγορικά γραφεία σε επαρχιακές πόλεις, μέχρι τα χιλιάδες "μονάχους - μονάχους" στούντιο, που έχουν κατακλύσει τις κεντρικές πολυκατοικίες μικρών και μεγάλων πόλεων, ο μέσος δικηγόρος στην Ελλάδα - μέχρι σήμερα τουλάχιστον - μπορεί να συντηρήσει την οικογένεια του, να χτίσει το σπίτι του και να σπουδάσει τα παιδιά του με εφόδιο τα όποια γράμματα έμαθε στις βασικές προπτυχιακές του σπουδές, 3 ράφια βιβλία, 1 γραφομηχανή - υπολογιστή και 5 καρέκλες.
Το πάρτυ φαίνεται να βαίνει στο τέλος του. Η κατάργηση των περιορισμών της εδαφικότητας θα καταστήσει την παροχή νομικών υπηρεσιών ελκυστικότερη αλλά και ποιοτικότερη για τους πολίτες. Επιπλέον, σύμφωνα με την πρόταση που μάλλον θα υιοθετηθεί, δεν θα αποστερήσει από τους τοπικούς δικηγορικούς συλλόγους τους πόρους του γραμματίου προείσπραξης, εφόσον το γραμμάτιο θα κόβεται στην έδρα του συλλόγου που διεξάγεται η δίκη. Από την άλλη, οι δικηγόροι της περιφέρειας, θα αναγκαστούν να γίνουν ανταγωνιστικότεροι και να εξειδικευτούν σε νέα σύγχρονα αντικείμενα για να κερδίσουν ίσως και περισσότερα αλλά με μεγαλύτερο κόπο και προς όφελος του πελάτη.
Η διαφήμιση, όπως θα εφαρμοστεί κατά τα πρότυπα του CCBE, θα ρίξει τις τιμές και θα κάνει γνωστότερες στους πολίτες εξειδικευμένες υπηρεσίες, στις οποίες μέχρι σήμερα μόνο τυχαία μπορούσαν να έχουν πρόσβαση. Το διαδίκτυο προσφέρει άπειρες τέτοιες δυνατότητες - ήδη υπάρχει μεγάλη κινητικότητα - να προβάλουν οι επαγγελματίες το έργο τους αξιόπιστα και τεκμηριωμένα.
Τα γραμμάτια προείσπραξης και οι ελάχιστες αμοιβές φαίνεται ότι δεν διατρέχουν κίνδυνο. Η πολλαπλή έδρα παρότι "καίει" πολλά οργανωμένα σχήματα φαίνεται ότι αναβάλλεται για αργότερα. Η επιβολή του ΦΠΑ θα αποδειχτεί ότι εν τέλει θα αποβεί εις όφελος των δικηγόρων καθότι θα συμψηφίζουν δαπάνες που έχαναν, ενώ από πλευράς μηχανογραφικής υποστήριξης θα υπάρξουν φθηνές και αξιόπιστες λύσεις.
Το μοντέλο της δικηγορίας, όπως λειτουργούσε μέχρι σήμερα, έχει κλείσει οριστικά τον κύκλο του. Οι δικηγόροι δεν είναι μόνοι τους στη δύσκολη αυτή περίοδο λόγω της ευτυχούς - και σπάνιας - συγκυρίας της νυν ηγεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, που διαπραγματεύεται σκληρά με την Τρόικα για τα δίκαια αιτήματά τους.
Σε επίπεδο εκπροσώπων τους ωστόσο πρέπει να πάρουν την απόφαση να στείλουν οριστικά στα σπίτια τους "κολλητούς" και μη που δεν είναι σε θέση ούτε κάν να καταλάβουν τη νέα εποχή, πόσω μάλλον να μας περάσουν σε αυτή. Για το λόγο αυτό θεωρώ τις επερχόμενες εκλογές ανάδειξης δικηγορικών εκπροσώπων από τις κρισιμότερες της μεταπολίτευσης και καταλύτη μελλοντικών εξελίξεων στο επάγγελμα.
Αντώνης Καρατζάς, LLB, MBA
skouzekaifilonos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου