Δικηγορικός «συνδικαλισμός»
Χωρίς να πω ότι ξαφνιάστηκα, κάποια πρόσφατα περιστατικά έστρεψαν και πάλι την προσοχή μου στα τεκταινόμενα στον δικηγορικό κόσμο. Ενα από αυτά είναι η συμμετοχή του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών στην 24ωρη «απεργία» της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ της 15.12.2010. Κάποια άλλα αναφέρονται στην εμμονή του ΔΣΑ να διεκδικεί τη σημαία της «αντιμνημονιακής» σταυροφορίας και να μπαίνει «μπροστάρης» σε πλήθος σχετικών εκδηλώσεων «διαμαρτυρομένων» φορέων συνδικαλιστικο-συντεχνιακού χαρακτήρα.
Βέβαια, οι πρόσφατες αυτές εκδηλώσεις αποτελούν αναμενόμενη συνέχεια μιας στερρώς εγκατεστημένης αντίληψης, που έχει και στο πρόσφατο παρελθόν εκφραστεί έχοντας μάλιστα φθάσει σε εμφανή παρόξυνση κατά τις πολυήμερες «αποχές» των δικηγόρων των αρχών του καλοκαιριού. Ωστόσο, προβληματίστηκα και πάλι πώς είναι δυνατόν, ένας Δικηγορικός Σύλλογος, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, στον οποίον ο νόμος έχει αποδώσει τον ρόλο του «εκπροσώπου» κάποιων χιλιάδων υποχρεωτικώς σ' αυτόν εγγεγραμμένων μελών, να λειτουργεί ως «πολιτικο-συνδικαλιστικός» φορέας, επιμένοντας να «συναπεργεί» με συνδικαλιστικές οργανώσεις μισθωτών και δημοσίων υπαλλήλων (ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ) και να αρχηγεύει, κατά τη γνώμη μας, σε εκδηλώσεις καθαρά πολιτικής στόχευσης.
Στο μέτρο που αποδίδεται στους δικηγόρους ο τίτλος του «συν-λειτουργού» της δικαιοσύνης, όχι για να καλύπτονται απλώς αυτάρεσκα αισθήματα ξεθωριασμένης αίγλης, οφείλουν οι διοικούντες τους δικηγορικούς συλλόγους να ενεργούν σε ένα πλαίσιο που θα σέβεται βασικές αρχές του Συντάγματος, αλλά και τις διατάξεις του Κώδικα περί Δικηγόρων (ΚπΔ), οι οποίες αναγορεύουν σε ύψιστο στόχο τον σεβασμό του δικαιώματος και της υποχρέωσης των δικηγόρων να ασκούν ελεύθερα το δημόσιο λειτούργημά τους και να παρίστανται ανεπηρέαστοι από οποιαδήποτε σκοπιμότητα στα Δικαστήρια, καθώς και η συναφής υποχρέωσή τους να αποδέχονται κάθε δίκαιη και δεκτική υπεράσπισης υπόθεση των πολιτών, να μην παραμελούν την εκτέλεση της εντολής που τους έχει ανατεθεί από αυτούς, ούτε να παρελκύουν τις δίκες. Αυτά δεν τα υποστηρίζω εγώ, τα έχει διακηρύξει πανηγυρικά σε γνωμοδότησή της η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, όταν πριν από κάποια χρόνια εκτιμούσε εάν η απόφαση περί ομαδικής αποχής των μελών του δικηγορικού συλλόγου ενέχει στοιχεία υπέρβασης εξουσίας.
Ο δικηγόρος κατά τον νόμο έχει ως έργο και υποχρέωση να αντιπροσωπεύει και να υπερασπίζεται τον πολίτη-πελάτη του ενώπιον δικαστηρίων και κάθε αρχής, ενεργώντας ελεύθερα και ανεμπόδιστα κάθε αναγκαία πράξη (άρθρο 39 ΚπΔ) χωρίς να υπόκειται σε καμία και με οποιοδήποτε τρόπο προηγούμενη άδεια για την ανάπτυξη του έργου του από οποιαδήποτε αρχή (άρθρο 44 ΚπΔ). Συνεπώς, δεν είναι δυνατόν να πειθαναγκάζεται να απέχει των καθηκόντων του και ουσιαστικά να παραβαίνει τον «όρκο» του στο όνομα ενός ιδιότυπου «δημοκρατικού συγκεντρωτισμού» που τον επιβάλλει ένα ΝΠΔΔ στο οποίο ο νόμος έχει αναθέσει την οργάνωση ενός «δημοσίου λειτουργήματος» με τελικό στόχο την εξυπηρέτηση της Δικαιοσύνης. Οι δικηγορικοί σύλλογοι δεν λειτουργούν ως offshore εταιρείες, αλλά υπόκεινται γενικώς στους νόμους και ειδικώς στην εποπτεία του υπουργείου Δικαιοσύνης (Π. Δ. 354/1997). Οφείλεται, λοιπόν, να δοθεί μια πειστική εξήγηση στους «πολίτες-θύματα» κάθε μη ρυθμιζόμενης νομοθετικά νόθας απεργίας που κηρύσσουν οι δικηγορικοί σύλλογοι, ποια είναι η ειδοποιός διαφορά που καθιστά «δημόσιο λειτούργημα» τη δραστηριότητα του δικηγόρου και πώς είναι δυνατόν ένα λειτούργημα να ασκείται τελικώς εις βάρος αυτών για τους οποίους το έχει θεσπίσει η Πολιτεία.
Το γεγονός ότι από τον Κώδικα περί Δικηγόρων έχει παραχωρηθεί στους συλλόγους το προνόμιο του αυτοδιοίκητου με την οργάνωση αρχαιρεσιών για την επιλογή προσώπων που θα τους διοικούν, δεν σημαίνει ότι ο νόμος έχει χρίσει τις διοικήσεις αυτές αρμόδιες να χαράσσουν συνδικαλιστικές και πολιτικές κατευθύνσεις για λογαριασμό των μελών τους και μάλιστα να τους τις επιβάλλουν με δεσμευτικές αποφάσεις και με πειθαρχική απειλή. Οι δικηγορικοί σύλλογοι, που αποτελούν «υποχρεωτικές επαγγελματικές οργανώσεις» με κύριο σκοπό την οργάνωση της τάξης και της πειθαρχίας στο επάγγελμα για την εξυπηρέτηση της γενικότερης ευρυθμίας της λειτουργίας της Δικαιοσύνης, δεν επιτρέπεται να συμπεριφέρονται ως «συνδικαλιστικές οργανώσεις», πολύ δε περισσότερο ως οιονεί «πολιτικά κόμματα».
Επί πλέον, είναι αδιανόητο, όταν τα προβλήματα της Δικαιοσύνης βρίσκονται οξυμένα στον υπέρτατο βαθμό, όταν το σύστημα απονομής του Δικαίου είναι κυριολεκτικά σε κρίση, όταν πλέον η εκδίκαση των αστικών και ποινικών υποθέσεων έχει πλέον καταστεί ένα μακρινό μελαγχολικό όραμα ώστε εξέχοντες δικαστές να μιλούν για ουσιαστική «αρνησιδικία», όταν η καθημερινότητα της ζωής του δικηγόρου είναι κάτι παραπάνω από άθλια, όταν στρατιές νέων άνεργων πτυχιούχων Νομικής παρατάσσονται στα επαγγελματικά αζήτητα, οι δικηγορικοί σύλλογοι, πρωτοστατούντος αυτού της Αθήνας, να έχουν ως πρώτο τους μέλημα τον πόλεμο κατά του Μνημονίου. Ωσάν και μέχρι τα τέλη Απριλίου 2010, δηλαδή πριν από την εφαρμογή του επάρατου Μνημονίου, όλα πήγαιναν καλά σ' αυτήν τη χώρα, η Δικαιοσύνη λειτουργούσε άψογα και το επάγγελμα-λειτούργημα του δικηγόρου ανθούσε.
Προϊούσης λοιπόν της εξαθλίωσης και διάλυσης της Δικαιοσύνης και της ραγδαίας υποβάθμισης του δικηγορικού επαγγέλματος, ο ΔΣΑ έναν βασικό στόχο έχει από το καλοκαίρι και μετά. Την κατάργηση του Μνημονίου. Στο μοναδικό blogspot που αποφασίζει να δημιουργήσει ο ΔΣΑ με τίτλο «kratosdikaioukaimnimonio» συλλέγονται αποκλειστικά και μόνο άρθρα και προβολή εκδηλώσεων με σαφή αντιμνημονιακό προσανατολισμό. Οσο και εάν αναζητήσει αντίθετες απόψεις, αυτές για τους ιθύνοντες του ΔΣΑ είναι εξοβελιστέες. Ο πλουραλισμός στην αποθέωσή του ή όπως έγραφε ένας εξέχων συγγραφέας στα μέσα του 19ου αιώνα «ο βαθύς ύπνος μιας αναμφισβήτητης γνώμης».
Μια μεγάλη λοιπόν παρεξήγηση πρέπει να αρθεί: Η δυνατότητα που ο νόμος παρέχει στους δικηγορικούς συλλόγους να συζητούν και να αποφασίζουν για επαγγελματικά θέματα και για ζητήματα γενικότερου εθνικού ή κοινωνικού ενδιαφέροντος (άρθρο 199 ΚπΔ) δεν αποδόθηκε σ' αυτούς προς εξυπηρέτηση οποιουδήποτε σκοπού, αλλά αποκλειστικά και μόνο στο πλαίσιο της θεραπείας του υπέρτατου σκοπού για τον οποίο κατά τον νόμο υφίστανται και μάλιστα υπό τη μορφή επαγγελματικού ΝΠΔΔ, δηλαδή την οργάνωση του δικηγορικού επαγγέλματος προς εξυπηρέτηση της λειτουργίας της Δικαιοσύνης, την ευρυθμία και την ανεξαρτησία της. Η δυνατότητα αυτή δεν αποδίδει στους δικηγορικούς συλλόγους ούτε χαρακτήρα «πολιτικού κόμματος», ούτε «συνδικαλιστικής οργάνωσης». Αλλωστε, το να έχει ένας δικηγορικός σύλλογος πιο ταπεινούς στόχους από τον γενικό έλεγχο του κυβερνητικού έργου και της οικονομικής πολιτικής της χώρας δεν κάνει κακό. Ισως έτσι οι ιθύνοντες των δικηγορικών συλλόγων θυμηθούν ότι στην εποχή του υπερπληθωρισμού των πτυχιούχων Νομικής εξακολουθούν να ισχύουν στον απηρχαιωμένο Κώδικα περί Δικηγόρων, μεταξύ άλλων αναχρονιστικών διατάξεων, κάποιες περί «δικολάβων» ρυθμίσεις. Ισως έτσι συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι δυνατόν να «συν-λειτουργείς» στον ναό της Δικαιοσύνης και ταυτόχρονα να καθηλώνεις τους πελάτες σου σε καταστάσεις «αρνησιδικίας».
* Ο κ. Ιωάννης Ληξουριώτης είναι καθηγητής Εργατικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
news.kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου