Στο
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Στρασβούργο) θα προσφύγει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών (ΔΣΑ), μετά τη δημοσίευση της 145 σελίδων απόφασης της πλήρους Ολομέλειας του
Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκε ότι είναι
συνταγματικό,
νόμιμο,
σύμφωνο με τις διεθνείς συμβάσεις και την
Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) το πρώτο Μνημόνιο του 2010.
Από τον ΔΣΑ δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να ζητήσουν από το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο την
αναψηλάφηση της δίκης για το πρώτο Μνημόνιο, καθώς έχουν άρδην, όπως υποστηρίζουν, μεταβληθεί τα δεδομένα (οικονομικά, κοινωνικά, κλπ.).
Ειδικότερα, δημοσιεύθηκε η ανανεωμένη εδώ και καιρό απόφαση (668/2012) της πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, με την οποία απορρίφθηκαν οι
προσφυγές του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, της ΑΔΕΔΥ, συνταξιούχων και άλλων φορέων που στρέφονταν κατά του πρώτου Μνημονίου.
Οι 55 σύμβουλοι Επικρατείας δεχόμενοι τις εισηγήσεις της
Μαίρης Σαρπ και της
Σπυριδούλας Χρυσικοπούλου έκριναν σχεδόν κατά πλειοψηφία (υπήρξαν, πάντως, αρκετές μειοψηφίες σε επιμέρους ζητήματα) ότι το μνημόνιο (Ν. 3845/2010) δεν χρειαζόταν να ψηφιστεί από τη Βουλή με πλειοψηφία των 3/5, καθώς δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση.
Σύμφωνα με τους δικαστές, το μνημόνιο
δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση κατά το άρθρο 28 του Συντάγματος, έτσι ώστε να χρειάζεται να ψηφιστεί από τη Βουλή με την αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών.
Ειδικότερα, οι σύμβουλοι Επικρατείας επισήμαναν ότι το Μνημόνιο, παρά το γεγονός ότι το κείμενό του έχει καταρτιστεί στην αγγλική γλώσσα, «δεν έχει τον χαρακτήρα Διεθνούς Συνθήκης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και της Ελλάδας, ούτε πολύ περισσότερο μεταξύ της τελευταίας (Ελλάδος) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο δεν έχει υπογράψει το Μνημόνιο».
Και συνεχίζουν οι δικαστές: «Δεν αποτελεί δε το Μνημόνιο διεθνή συνθήκη, διότι με αυτό
δεν αναλαμβάνονται αμοιβαίες δεσμεύσεις των μερών που υπέγραψαν το κείμενό του στην αγγλική γλώσσα, ούτε, άλλωστε, προβλέπονται νομικά μέσα για τον εξαναγκασμό των ελληνικών αρχών στην πιστή και απαρέγκλιτη εφαρμογή του ή άλλου είδους νομικής φύσεως κυρώσεις, μέσω των οποίων θα επιτυγχανόταν εμμέσως ο ίδιος σκοπός, ούτε προκύπτει ότι τα υπογράψαντα το ανωτέρω κείμενο μέρη θέλησαν να προσδώσουν, κατ' εξαίρεση, νομική δεσμευτικότητα στο κείμενο αυτό».
Η μη επικύρωση του Μνημονίου με νόμο δεν παραβιάζει ούτε το άρθρο 36 παράγραφος 2 του Συντάγματος, σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ.
Παράλληλα, η πλήρης Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποφάνθηκε ότι με το Μνημόνιο
δεν αναγνωρίζονται εξουσίες σε όργανα διεθνών οργανισμών, οι οποίες περιορίζουν καθ' οιονδήποτε τρόπο την άσκηση της
εθνικής κυριαρχίας, ενώ ταυτόχρονα η Κυβέρνηση διατηρεί την κατ' άρθρο 82 του Συντάγματος εξουσία της για τη χάραξη της γενικής πολιτικής της χώρας.
Η ένταξη μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο -συνεχίζουν οι 55 δικαστές- δεν περιορίζει την άσκηση της εθνικής μας κυριαρχίας.
Σύμφωνα με του συμβούλους Επικρατείας
συνάδουν με το Σύνταγμα και το
Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), όσο και με τις διεθνείς συμβάσεις τα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλει το Μνημόνιο, όπως είναι οι περικοπές αποδοχών, συντάξεων, επιδομάτων, επιδομάτων θερινών διακοπών, δώρων εορτών (Χριστουγέννων και Πάσχα) κ.λπ.
Σε άλλο σημείο της δικαστικής απόφασης αναφέρεται ότι
λόγοι δημοσίου συμφέροντος δικαιολογούν αυτές τις περικοπές στις αποδοχές και συντάξεις, οι οποίες είναι μέσα σε βιώσιμα επίπεδα.
Συγκεκριμένα, ως προς την περικοπή των αποδοχών στην δικαστική απόφαση επισημαίνεται: «Η θεσπισθείσα με τους νόμους 3833/2010 και 3845/2010 περικοπή αποδοχών και επιδομάτων εργαζομένων στο Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και συνταξιοδοτικών παροχών αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και προωθήσεως διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας, το οποίο, συνολικώς εφαρμοζόμενο, αποσκοπεί τόσο στην αντιμετώπιση της κατά την εκτίμηση του νομοθέτη άμεσης ανάγκης καλύψεως οικονομικών της χώρας όσο και στη βελτίωση της μελλοντικής δημοσιονομικής και οικονομικής της καταστάσεως, δηλαδή στην εξυπηρέτηση σκοπών, που συνιστούν κατ' αρχήν σοβαρούς λόγους δημοσίου συμφέροντος και αποτελούν, ταυτοχρόνως, και σκοπούς κοινού ενδιαφέροντος των κρατών μελών της Ευρωζώνης, εν όψει της καθιερουμένης από τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ενώσεως υποχρεώσεως δημοσιονομικής πειθαρχίας και διασφαλίσεως της σταθερότητας της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της.
Τα μέτρα δε αυτά, λόγω της φύσεώς τους, συμβάλλουν αμέσως στην περιστολή των δημοσίων δαπανών. Εν όψει τούτων, με τα δεδομένα, που, κατά το νομοθέτη, συνέτρεχαν κατά τον χρόνο θεσπίσεως των επίμαχων μέτρων, τα μέτρα αυτά δεν παρίστανται, κατ' αρχήν, απρόσφορα, και μάλιστα προδήλως, για την επίτευξη των επιδιωκόμενων με αυτά σκοπών, ούτε μπορεί να θεωρηθούν ότι δεν ήταν αναγκαία, λαμβανομένου, άλλωστε, υπόψη ότι η εκτίμηση του νομοθέτη ως προς τα ληπτέα μέτρα για την αντιμετώπιση της υπ' αυτού διαπιστωθείσης κρίσιμης δημοσιονομικής καταστάσεως υπόκειται σε οριακό μόνον δικαστικό έλεγχο».
Ακόμη, αναφέρεται στην απόφαση της Ολομέλειας ότι οι διατάξεις του Μνημονίου
δεν προσκρούουν σε άρθρα του Συντάγματος, όπως είναι το
άρθρο 2 για την προστασία της ανθρώπινης αξίας, το
άρθρο 4που κατοχυρώνει την αρχή της ισότητας, το
άρθρο 5 περί οικονομικής ελευθερίας, το
άρθρο 17 για την προστασία της ιδιοκτησίας, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνεται ο μισθός και η σύνταξη, το
άρθρο 20που αφορά το δικαίωμα δικαστικής προστασίας, το
άρθρο 22 που προβλέπει τις συλλογικές συμβάσεις ως μέσο καθορισμού των αποδοχών, το
άρθρο 23 για την προστασία της συνδικαλιστικής ελευθερίας, το
άρθρο 25 που αφορά την αρχή της αναλογικότητας και το
άρθρο 28 που αναφέρει ότι οι διεθνείς συμβάσεις επικυρώνονται με την πλειοψηφία των 180 βουλευτών.
